Будда – буддизм негізін қалаушы туралы 38 қызықты дерек

Буддизм – әлемдегі ең көне және кең таралған діндердің бірі, оның негізін қалаушы Будда адамзат рухани дамуына зор үлес қосқан тұлға. Оның ілімдері ғасырлар бойы адамдарға өмірдің мәнін түсінуге және азаптан арылуға көмектесіп келеді. Будда туралы көптеген аңыздар мен тарихи фактілер бар, олар оның философиясын және өмірлік жолын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Оның өмірі мен ілімдері адамның жан дүниесін жақсарту мен тыныштыққа жету жолын ашып көрсетеді. Төменде осы ұлы ұстаз туралы 38 маңызды және қызықты мәлімет ұсынылған.

1. Будда деген атау «өнегені» білдіреді. Оның шынайы есімі – Сиддхартха Гаутама.
2. Ол шамамен біздің дәуірімізге дейінгі VI ғасырда Солтүстік Үндістанда дүниеге келген.
3. Балалық шағы сарай ішінде өте сән-салтанатпен өтті, бірақ ішкі жан дүниесінде тыныштық таппады.
4. 29 жасында ол ауру, қартаю және өлімнің шындығын көріп, дүниеден бас тартты.
5. Содан кейін өмірлік мағынаны іздеу үшін сарайынан шығып, аскетизмге бет бұрды.
6. Алты жыл бойы қатал таптық өмір сүрді, бірақ бұл әдіс оған қажетті бақытты әкелмеді.
7. Бодхи ағашының түбінде ол толық тыныштыққа және даналыққа жетті.
8. Будданың ілімі Қиындықтың төрт асыл шындығына негізделген, ол адамның өміріндегі азаптың себебін және одан құтылу жолын баяндайды.
9. Ол сонымен қатар Сегіздік жолды ұсынды – өмірді дұрыс жолға бағыттайтын этикалық және рухани ережелер жүйесі.
10. Сиддхартха Гаутама үгітшісі ретінде көпшілікке өзінің ілімін таратты.
11. Оның ілімі Үндістанда тез таралып, көп адамдарды рухани жолға бағыттады.
12. Будда жеке тәжірибеге және практикалық білімге сенді, дәстүрлерге және догмаларға тәуелді болмауды ұсынды.
13. Ол қоғамдағы касталық бөліністі жоққа шығарып, барлық адам тең деп санады.
14. Монахтар мен монахинялар қауымдастығын құрды, онда арнайы тәртіп пен ережелер сақталды.
15. Оның өміріне қатысты көптеген мифтер мен аңыздар бар, олардың кейбірі тарихи, ал кейбірі символикалық мәнге ие.
16. Будда шамамен 80 жасқа дейін өмір сүріп, өз ілімін шәкірттеріне жеткізді.
17. Буддизм бірнеше бағытқа бөлінеді, олардың әрқайсысы негізгі ілімді әртүрлі түсіндіреді.
18. Ең көне буддизм жазбалары пали тілінде жазылған.
19. Будда өзін құдай ретінде емес, адам ретінде танытты және әркімнің даңғыл жолға түсу мүмкіндігін атап көрсетті.
20. Оның ілімі жанашырлыққа, даналыққа және ішкі тыныштыққа негізделген.
21. Буддизмнің философиясы қазіргі психологиямен де үндес.
22. Медитация – буддизм мәдениетінде маңызды орын алады, ол өзін тану мен әлемді түсінуге көмектеседі.
23. Будда зорлық-зомбылыққа қарсы болды және бейбітшілікті дәріптеді.
24. Оның ілімі өмірдегі тепе-теңдік пен ұстамдылықты алға тартады.
25. Буддизм әлемнің көптеген елдерінің мәдениеті мен өнеріне үлкен әсер етті.
26. Ол әртүрлі әлеуметтік топтардан шәкірттер жинады.
27. Буддизмге байланысты архитектуралық ескерткіштер – ступалар мен монастырлар көп.
28. Оның өмірі мен ілімі әр түрлі саладағы адамдарға шабыт берді.
29. Будда өмір сүрген жерлер қасиетті орындар ретінде сақталған.
30. Көптеген қазіргі діни рәсімдер мен ғұрыптар оның ілімінен шыққан.
31. Ол адамның азап шегуінің себебі – құмарлық пен білместікте деп үйретті.
32. Басқа діндер мен көзқарастарға құрметпен қарауға шақырды.
33. Будда – ішкі күш пен рухани азаттықтың символы.
34. Оның ілімі бүгінгі күнге дейін өз маңызын жойған жоқ.
35. Әлемнің әртүрлі аймақтарында буддизмнің ерекше дәстүрлері қалыптасқан.
36. Оны кейде заманауи сана мен менталды денсаулықтың бастауы ретінде де қарастырады.
37. Әркімнің өз әрекеттері мен олардың салдарына жауапкершілік алуы қажет екенін атап өтті.
38. Будда өмірі бізге шындыққа жету үшін шын ниет пен қажырлы еңбектің қажет екенін еске салады.

Будданың өмірі мен ілімі адам табиғатын, жан тыныштығын және рухани дамуды түсінуде ерекше орын алады. Оның ойлары миллиондаған адамға үміт пен даналық сыйлап келеді. Буддизмнің негізін түсіну арқылы адам ішкі тыныштығын табып, қоршаған әлеммен үйлесімді өмір сүруге үйренеді. Ұлы ұстаздың мұрасы бүгінгі күннің де, болашақ ұрпақтың да рухани тірегі болып қала береді.