Людвиг ван Бетховен туралы 28 қызықты деректер

Людвиг ван Бетховеннің есімі – музыкадағы данышпандықтың, қайсарлық пен шығармашылықтың символы. Оның туындылары бүгінде де құндылығын жоғалтпай, тыңдарманды тәнті етуде, ал өмірбаяны қиындықтарға толы, алайда жігер мен шабыттың айқын үлгісіне айналған. Жеке басындағы ауыр сынақтарға, сырқатқа қарамастан, композитор адамзат тарихында мәңгілік орын алатын туындылар жазды. Бетховеннің өмірі мен шығармашылығы әлі күнге дейін зерттеушілер мен өнер сүйер қауым арасында қызығушылық тудырады. Төменде ұлы музыкант туралы сирек кездесетін әрі әсерлі деректер берілген.

1. Людвиг ван Бетховен 1770 жылы Бонн қаласында дүниеге келді, оның әулеті бірнеше ұрпақ бойы музыкамен айналысқан.
2. Композитордың әкесі оны екінші Моцарт жасағысы келіп, кішкентай кезінен үздіксіз жаттығуды талап еткен.
3. Бетховен алғашқы рет жеті жасында көпшілік алдында өнер көрсетіп, ерекше дарынымен көрерменді таңғалдырды.
4. Жасөспірім кезінде ол алғаш рет Венаға барып, сол жерде Моцарттың алдында ойнаған, бірақ бұл кездесу жайлы деректер аз сақталған.
5. Оның ұстазы әйгілі композитор Йозеф Гайдн болған, алайда олардың қарым-қатынасы әрдайым жылы бола бермеген.
6. Бетховен мен Моцарттың жақын таныс болғаны туралы мәліметтер аз, алайда екеуі де классикалық музыканың дамуына зор үлес қосты.
7. Композитордың өмірінде шешуші сәт – шамамен 28 жасында есту қабілетінің төмендей бастауы болды.
8. Есту қабілетінің нашарлауына қарамастан, Бетховен музыка жазуды тоқтатпай, шығармаларын «ішкі естуімен» естіген.
9. Ең танымал симфонияларының бірі – Бесінші симфония – ол есту қабілетін мүлде жоғалтуға жақындаған кезде жазылды.
10. Бетховен арнайы әдіс ойлап тапқан: ол пианиноға таяқшаны бекітіп, дірілді сезу арқылы музыка шығаратын, осылайша толық тыныштықта да жаңа туынды тудыруға қабілетті еді.
11. Композитор ешқашан үйленбеген, дегенмен оның жеке өмірі драма мен терең сезімдерге толы болды.
12. Ол бірнеше мәрте асылзатты әйелдерге ғашық болған, бірақ әлеуметтік мәртебенің айырмашылығы отбасын құруына кедергі келтірді.
13. «Өлмес сүйіктісіне хат» әлі күнге дейін зерттеушілер арасында құпия және түрлі пікірталас тудырады.
14. Бетховеннің келбеті замандастарының есінде қалың шашы мен әсерлі бет-әлпеті арқылы сақталған.
15. Оның мінезі еркін, тік мінезді болған, көбіне демеушілермен және баспагерлермен жиі сөзге келген.
16. Көптеген досы мен шәкірттері Бетховенді жүрегі кең, қайырымды адам ретінде сипаттаған.
17. Өмірінің соңғы кезеңінде ол қайырымдылықпен айналысып, жас музыканттар мен аз қамтылған жандарға көмектескен.
18. Бетховен әдебиетке әуес болған, Шекспир мен Гётенің шығармаларын жоғары бағалаған, ал кейбір музыкалық туындылары атақты ақындардың әсерімен жазылған.
19. Ол тоғыз симфония, отыз екі фортепианолық соната, он бір увертюра және көптеген камералық музыка жазған.
20. Тоғызыншы симфониядағы «Көңілге қуаныш» хоры нағыз гуманизмнің әнұранына айналып, кейін Еуропа Одағының гимні ретінде қабылданды.
21. Бетховеннің көптеген шығармалары фильмдерде, жарнамаларда, тіпті компьютерлік ойындарда қолданылады, бұл оның музыкасын мәңгілік әрі әмбебап етеді.
22. Композитор табиғатты ерекше сүйген, ұзақ серуен жасап, шабытты көбіне жалғыздықта іздеген.
23. Өмірінің соңғы жылдарында Бетховен мүлде саңырау болып, шығармаларын көмекшілеріне нота түрінде айтып берген.
24. 1827 жылғы жерлеу рәсіміне жиырма мыңға жуық адам жиналған – сол уақыт үшін бұл өте көп көрсеткіш еді.
25. Оның бейіті бүгінде әлемнің түкпір-түкпірінен келетін музыка жанкүйерлерінің тәуап ететін орнына айналған.
26. Өлімінен кейін дәрігерлер оның бас сүйегі мен шашын зерттеп, саңырау мен аурудың себебін анықтауға тырысқан, бірақ нақты диагноз қойылмаған.
27. Бетховеннің шығармашылығы кейінгі композиторларға – Брамс, Чайковский, Малерге зор әсер етті.
28. Бетховен туралы аңыздар бүгінге дейін жалғасуда: оның музыкасы жаңа ұрпақты шабыттандырады, ал өмір жолы – өмір сынақтарын еңсерудің үлгісі.

Людвиг ван Бетховеннің өмірі мен шығармашылығы – қайсарлықтың, шексіз таланты мен шабытының шынайы символы. Оның музыкасы уақытқа бағынбайды және әлі де миллиондаған жүректі тербеп келеді. Композитордың тағдыры ең қиын жағдайда да өз жолыңды тауып, өнердің құдіретіне сенуге болатынын көрсетеді. Бетховен – тек музыканы ғана емес, адамзаттың ұлы мүмкіндіктері туралы түсінікті түбегейлі өзгерткен тұлға.