Неліктен жаңа туған нәрестелер көз жасынсыз жылайды?

Дүниеге жаңа келген сәбидің алғашқы айғайы – оның өмірінің басталғанының белгісі. Жас ата-аналар нәрестелердің жиі жылайтынын байқайтыны анық, бірақ олардың бетінде ересектердегі сияқты көз жасы болмайды. Бұл құбылыс таңданыс пен кейде алаңдаушылық туғызады, алайда мұның артында ағзаның ерекше физиологиялық заңдылығы жатыр. Неліктен жаңа туған балалар эмоциясын көз жасымен емес, тек дауысымен білдіретінін түсіну үшін, олардың ағзасы мен көз жасы жүйесінің дамуына назар аударған жөн.

Нәрестелердің көз жасы жүйесі қалай жұмыс істейді

Көз жасы – тек эмоцияны білдіру ғана емес, көз алмасын кеуіп кетуден, микробтардан қорғау қызметін де атқарады. Бірақ бұл жүйе өмірінің алғашқы кезеңіндегі сәбиде басқаша жұмыс істейді.

• жаңа туған балалардың көз жасы бездері бар, бірақ олардың белсенділігі әзірге төмен;
• бездер тек көзді ылғалдандыруға қажетті ең аз мөлшерде сұйықтық бөледі;
• бала жылаған кезде ағзада толыққанды көз жасы жүйесі қалыптасу үдерісі басталады;
• эмоцияға байланысты көз жасы біраз уақыттан кейін ғана, бездер күшейіп, көп сұйықтық бөле алатын кезде пайда болады.

Өмірінің бастапқы кезеңінде табиғат нәрестенің көзін тек кеуіп кетуден қорғайды, эмоциядан емес.

Бала неге жылағанда көзі жасқа толмайды

Жылау – жаңа туған сәби үшін негізгі қарым-қатынас құралы. Осы арқылы ол аштық, жайсыздық немесе күтім қажеттігі туралы хабарлайды, бірақ бұл үнемі көз жасымен бірге жүрмейді.

1. Толыққанды көз жасы жүйесінің қалыптасуы әдетте туғаннан кейін екі аптадан сегіз аптаға дейін уақыт алады. Осы кезеңде бала қатты жыласа да, көзіне жас жиі шықпайды немесе мүлде болмайды.
2. Нәрестенің көз жасы өзектері өте жіңішке әрі толық дамымаған. Осыған байланысты эмоциялық қозу кезінде сұйықтық жеткілікті мөлшерде бөлінбейді.
3. Эмоцияға байланысты көз жасы шығуы үшін жүйке жүйесінің белгілі бір деңгейге жетілуі керек, ал бұл үдеріс біртіндеп жүреді. Сәбидің ағзасы үлкендер мен ересек балалардағыдай эмоцияға бірден жауап бермейді.
4. Көз жассыз жылау – қалыпты физиологиялық құбылыс, ауру не даму кемістігінің белгісі емес. Бұл жағдай барлық сәбиде байқалады.

Бұл – маңызды сезім мүшелерінің жетілуінің табиғи сатысы.

Алғашқы көз жасы қашан пайда болады

Уақыт өте келе, көз жасы жүйесі белсенді жұмыс істей бастайды. Бірте-бірте ата-ана баласының көзінде алғашқы тамшыларды байқай бастайды.

• әдетте алғашқы айдың соңына қарай нәрестенің көзінде шынайы жас пайда болады;
• әр баланың ағзасының жеке ерекшелігі мен даму қарқынына байланысты бұл мерзім ерте не кеш болуы мүмкін;
• көз жасы бездері мен өзектерінің толық жетілуі – сәбидің қоршаған ортаға бейімделгенін көрсетеді;
• осы кезеңнен бастап сәби эмоцияны тек дауыспен емес, көз жасымен де білдіре алады.

Алғашқы көз жасының пайда болуы – баланың дамуындағы маңызды белес, оның ағзасы сыртқы ортаға бейімделгенін білдіреді.

Жаңа туған нәрестелердің көз жассыз жылауы – көз жасы жүйесінің біртіндеп дамып, жетілу кезеңінің қалыпты бөлігі. Баланың алғашқы апталары тек дауыспен эмоция білдірумен өтсе, алаңдауға негіз жоқ. Уақыт өте келе, ағза күшейіп, жылауға шынайы көз жасы да қосылады. Бұл ерекшелікті білу ата-ананың көңіліне тыныштық сыйлайды әрі сәбидің дамуын сабырмен бақылауға көмектеседі.