Сан-Марино – ең көне республика туралы 20 қызықты дерек

Кейбір мемлекеттер аумақ жағынан кішкентай болғанымен, тарихы мен ерекшеліктері жағынан әлемге әйгілі. Осындай елдердің бірі – Италияның орталығындағы таулы аймақта орналасқан Сан-Марино. Бұл шағын мемлекет өзінің ежелгі тарихымен, ерекше мемлекеттік құрылымымен және тұрақтылығымен ерекшеленеді. Ол тек тәуелсіздігін ғана сақтап қойған жоқ, сонымен қатар шынайы республикалық басқарудың символына айналды. Сан-Марино – жай ғана туристік нысан емес, ол ғасырлар бойы өзгермеген ұлттық рухтың айғағы. Назарларыңызға осы бір бірегей ел туралы ең қызықты 20 деректі ұсынамыз.

1. Сан-Марино – әлемдегі ең көне қазіргі жұмыс істеп тұрған республика. Аңызға сенсек, ол 301 жылы құрылып, негізін қалаған – тас шебері Марин есімді христиан.
2. Бұл мемлекет Италия аумағында толықтай орналасқан. Соған қарамастан, ол халықаралық аренада дербес ел ретінде мойындалған және Еуроодаққа кірмейді.
3. Елдің жалпы аумағы шамамен 61 шаршы шақырымды құрайды. Бірақ оның өз парламенті, үкіметі, қарулы күштері мен пошта қызметі бар.
4. Халқының саны – 30 мыңнан сәл ғана асады. Сан-Марино азаматтығын алу өте қиын және ұзақ процесс.
5. Елдің басшылығын бір мезгілде екі капитан-регент атқарады. Олар әр алты ай сайын жаңадан сайланып отырады, бұл саяси жүйені ерекше етеді.
6. Сан-Марино Конституциясы 1600 жылы қабылданған. Ол – қазіргі таңда күшінде тұрған ең көне конституциялардың бірі.
7. Титано тауы – елдің символы әрі ең биік нүктесі. Оның төбесінде үш әйгілі қамал орналасқан, олар елдің елтаңбасында да бейнеленген.
8. Ел экономикасының негізі – банк саласы, туризм, қолөнер және пошта маркаларын шығару. Әлемнің филателистері мұндағы сирек маркаларды жоғары бағалайды.
9. Сан-Маринода еуро валютасы қолданылады, бірақ ел Еуроодаққа кірмейді. Өздерінің ұлттық дизайнымен шыққан еуро тиындары бүкіл Еуропада заңды төлем құралы болып табылады.
10. Елде теміржол қатынасы жоқ. Бұрын болғанымен, Екінші дүниежүзілік соғыста бұзылып, содан бері қайта салынбаған.
11. Қарулы күштері шағын әрі символикалық сипатта. Онда құрметті гвардия, арбалетшілер мен шағын милиция бар.
12. Сан-Мариноға бару үшін шенген визасы қажет емес. Көптеген елдердің азаматтары бұл елге визасыз кіре алады.
13. Ресми тілі – итальян тілі. Дегенмен, жергілікті тұрғындар ұлттық ерекшеліктерін мақтан тұтады және отбасында тарихи диалектілерді қолданады.
14. Ел халықаралық дипломатияда белсенді. Сан-Мариноның бірнеше елдерде елшілігі бар және ол БҰҰ бақылаушысы мәртебесіне ие.
15. Наполеон соғыстары кезінде Сан-Марино өз тәуелсіздігін сақтап қалды. Аңызға сенсек, Наполеон бұл мемлекеттің еркін рухына тәнті болған.
16. 1862 жылы Сан-Марино мен Италия арасында достық келісімі жасалды. Бұл құжат әлі де екі ел арасындағы қатынасты реттейді.
17. Елде тұрақты түрде сайлау өткізіледі. Халықтың сайлауға қатысу деңгейі өте жоғары, бұл демократиялық дәстүрлерге деген құрметтің дәлелі.
18. Сан-Маринода бір университет пен бірнеше музей бар. Қару-жарақ және балауыз мүсіндер музейі туристер арасында ерекше танымал.
19. Елдің аспаздық дәстүрі де ерекше. Сан-Марино асханасы итальян тағамдарымен қатар, таулы аймаққа тән өнімдер мен өсімдіктерді қолданады.
20. Кішкентай аумағына қарамастан, бұл ел жыл сайын миллиондаған туристі қабылдайды. Келушілер мұнда тыныштық, көркем көріністер мен тарихи атмосфераны бағалайды.

Сан-Марино – шағын мемлекеттердің де үлкен рөл атқара алатынының айқын дәлелі. Ол ғасырлар бойы өз тәуелсіздігін сақтап, ішкі тұрақтылығын жоғалтқан жоқ. Бұл елдің тарихы еркіндікке деген ұмтылыстың, табандылықтың символы ретінде ерекше орын алады. Сан-Марино қазіргі заманда да ежелгі дәстүрлер мен заманауи жетістіктерді үйлестіріп, әлемге өз ерекшелігін көрсетіп келеді. Оны жақынырақ танып-білу арқылы ұлттық рухтың қандай күшке ие болатынын ұғуға болады.