Сіз алғаш рет НЛО-ны қашан көрдіңіз?

Адамзат ежелден аспанға көз тігіп, ең құпия сұрақтарға жауап іздеді. Жұлдыздар, кометалар мен беймәлім құбылыстар талай аңызға, мифке және әпсанаға арқау болды. Адамдар бейтаныс жарықтар мен оғаш нысандарды көбіне құдіреттің белгісі немесе тылсым күштердің көрінісі деп санады. Уақыт өте ғылым дамығанымен, жұмбақ аспан құбылыстарына қызығушылық жойылған жоқ. Соның ішінде ең көп талқыланған тақырыптардың бірі – белгісіз ұшатын нысандар, яғни НЛО. Бұл құбылыстар туралы алғаш сөз қозғалған кезді анықтау үшін көне деректерге де, қазіргі замандағы оқиғаларға да назар аудару қажет.

Ежелгі деректер

Көптеген зерттеушілер оғаш жарықтар мен нысандардың сипаттамасы антикалық дәуірден белгілі екенін айтады. Жылнамалар мен қолжазбаларда сол кезеңнің білім деңгейімен түсіндіруге келмейтін оқиғалар жазылып қалған.

• ежелгі үнді мәтіндерінде «виманалар» деп аталатын ұшатын құрылғылар туралы деректер кездеседі;
• антикалық тарихшылар аспандағы жарқыраған қалқандар мен отты шарларды сипаттаған;
• Еуропаның ортағасырлық жылнамаларында құдайдың белгісі деп қабылданған беймәлім құбылыстар жазылған.

Бұл жазбалар ғалымдар арасында пікірталас тудырады. Бірі оларды мифологияның жемісі десе, енді бірі расында да оғаш нысандарға қатысты болуы мүмкін деп болжайды.

Қайта өрлеу дәуірі мен Жаңа уақыт

Ғылым мен астрономия дамыған сайын беймәлім аспан оқиғалары жайлы сипаттамалар нақтырақ бола түсті. Мұндай құбылыстарды ғылыми тұрғыда түсіндіруге алғашқы талпыныстар жасалды.

1. XVI ғасырда Нюрнберг пен Базель тұрғындары аспандағы түсініксіз шайқастарды бақылаған. Кейін оларды гравюралар арқылы бейнелеп, бұл көріністерді аспан жаратылыстарының қақтығысы деп түсіндірді.
2. XVII ғасырда Еуропада түсініксіз жарықтар жиі байқалып, астрономиялық денелермен түсіндіру мүмкін болмады. Бұл құбылыстар ғалымдар үшін құпия болып қала берді.
3. XVIII–XIX ғасырларда АҚШ пен Еуропаның газеттерінде ұшатын оттар мен сигара тәрізді нысандар туралы мақалалар шықты. Көптеген хабарламалар куәгерлердің суреттерімен толықтырылды.

ХХ ғасыр және заманауи куәліктер

НЛО тақырыбына шынайы қызығушылық XX ғасырдың ортасында ерекше артты. Дәл осы кезеңде алғашқы ресми мәлімдемелер жасалып, бұл құбылыстың кең таралуына жол ашылды.

1. 1947 жылы америкалық ұшқыш Кеннет Арнольд Рейнир тауында үлкен жылдамдықпен қозғалған тоғыз нысанды көргенін айтты. Бұл оқиға қазіргі НЛО дәуірінің бастауы болып саналады.
2. Сол жылы әйгілі «Розуэлл оқиғасы» орын алды. Жұмбақ нысанның құлағаны туралы хабар бүкіл елді дүр сілкіндіріп, сан түрлі теорияларға түрткі болды.
3. Кейінгі онжылдықтарда әр елде жүздеген бақылау деректері тіркелді. Куәгерлер жарық дискілерді, үшбұрышты аппараттарды және отты шарларды көргенін хабарлады.

Қазіргі кезде де НЛО тақырыбы қызығушылығын жоғалтқан жоқ. Зерттеулерді әуесқойлар да, ресми мекемелер де жүргізіп келеді.

НЛО-ға қызығушылықтың сақталу себептері

Адамзаттың бұл құбылыстарды талқылауды тоқтатпауының бірнеше себебі бар.

• түсініксізді түсіндіруге деген ұмтылыс;
• өзге өркениеттердің бар екеніне сенім үміті;
• бұқаралық мәдениеттің ықпалы, ол қызығушылықты күшейтеді;
• беймәлім құбылыстарға ақылға қонымды түсінік табу талпынысы.

Әр фактор өзіндік рөл атқарып, тақырыпқа тұрақты назарды қамтамасыз етеді.

Аспандағы бейтаныс нысандарға қатысты бақылаулар адамзат тарихында әр кезеңде кездескен. Құбылыстарды тіркеу мен түсіндіру тәсілдері өзгергенімен, оларға деген қызығушылық өзгермеді. Бүгінде НЛО тақырыбы ғылымды, фантастиканы және мифологияны тоғыстырып, жаңа зерттеулерге жол ашып отыр. Болашақтағы жаңалықтар адамдар ғасырлар бойы бақылап келген жұмбақтардың сырын ашуға мүмкіндік беруі ғажап емес.