Термоқызмет көздері қалай жұмыс істейді

Табиғат құбылыстары адамзат үшін әрдайым қызықты әрі ғажайып болып келеді. Солардың бірі – жер қабаттарынан жылы су шығатын термоқызмет көздері. Бұл табиғи құбылыс туристер мен ғалымдардың назарын ерекше аударады. Олардың жұмысы – Жердің тереңіндегі күрделі геологиялық процестердің нәтижесі. Су, жылу және жер қабатының құрылымы осындай көздердің пайда болуына ықпал етеді. Термоқызмет көздерінің қалай жұмыс істейтінін жақсы түсіну үшін олардың қалыптасу ерекшеліктерін қарастырайық.

Геологиялық шарттар

Термоқызмет көздері су жер қабатының жарықтарымен және саңылауларымен төменгі қабаттарға енгенде пайда болады. Су Жердің ішкі жылуымен қызады.

• су өтетін жарылыстар мен саңылаулар өте өткір;
• геотермальдық жылу суға беріліп, оны беткейге қарай итермелейді;
• су қозғалысы күрделі гидрогеологиялық жолдар арқылы жүреді;
• аталған көздер вулкандық аймақтарда жиі кездеседі;
• судың құрамында минералдардың мол мөлшері болады.

Бұл шарттар табиғи жылы су көздерінің құрылуына мүмкіндік береді.

Су қалай қызады

Термоқызмет көздеріндегі суды жылыту көзі – жердің геотермальдық энергиясы. Жердің тереңіне түскен су Жердің ішкі қабаттарының температурасына әсер етеді.

1. Су жарылыстар арқылы төменге қарай түседі.
   Жердің тереңдігіне байланысты температура әрбір километр сайын шамамен 25-30 градусқа артады. Су осы жоғары температураға жетеді.
2. Қызған су жеңілдеп, беткейге қарай көтеріледі.
   Ол арнайы каналдар мен жарықтар арқылы қозғалады.
3. Беткейге шығу жолында су салқын суға араласып, температурасы мен құрамын өзгертеді.
   Бұл әртүрлі термоқызмет көздерінің ерекшелігін тудырады.
4. Беткейге шыққанда су гейзерлер немесе ыстық бұлақтар түрінде көрінуі мүмкін.
   Қысым мен судың құрамына байланысты бұл процестер әртүрлі болады.

Осылайша, термоқызмет көздерінің жұмысы динамикалық әрі күрделі.

Минералдық құрамы және емдік қасиеттері

Термоқызмет көздеріндегі су құрамында түрлі минералдар бар, олар денсаулыққа пайдалы.

• құрамында сульфаттар, кальций, магний және басқа микроэлементтер кездеседі;
• минералдар тері, буын және жалпы организм үшін пайдалы әсер береді;
• ыстық су ванналары ревматизм және тері ауруларын емдеуде қолданылады;
• су температурасы да емдік әсерге ықпал етеді;
• көптеген курорттар осы көздердің маңында орналасқан.

Бұл су табиғи ресурс ретінде ерекше құнды.

Табиғи және жасанды көздер

Термоқызмет көздері табиғи және адам жасаған түрлерге бөлінеді. Адамдар геотермальдық энергия алу үшін арнайы ұңғымалар қазады.

• табиғи көздер көбінесе вулкандық белсенді аймақтарда орналасады;
• жасанды ұңғымалар өндіріс пен тұрмысқа ыстық су жеткізуге арналған;
• кейбір елдерде геотермальдық энергия электр және жылу өндіруде кеңінен пайдаланылады;
• табиғи көздерді қорғау экология және халық денсаулығы үшін маңызды;
• технологиялық дамулар су ресурсын тиімді пайдалануға мүмкіндік береді.

Осылайша, термоқызмет көздерінің түрлері кең және әр түрлі мақсатқа қызмет етеді.

Термоқызмет көздері – геология, гидрология және жылуэнергетиканың тоғысқан табиғи жүйесі. Олардың жұмысы Жердің терең қабаттарындағы процестерге негізделген, бірақ адам өміріне тікелей әсер етеді. Бұл құбылыстың қағидаларын түсіну оларды тиімді әрі жауапкершілікпен пайдалануға жол ашады. Табиғаттың осы ғажайып сыйы адамға энергия, емдік қасиет және демалыс мүмкіндігін сыйлайды.