Білім – қоғам дамуының негізі, Қазақстан тарихында көп ұлтқа қызмет еткен дара тұлғалар бар. Солардың бірі – халық ағарту саласында өзіндік із қалдырған Ораза Жандосов. Оның халыққа білім беру, оқыту жүйесін жетілдіруге қосқан үлесі ұрпақтардың рухани дамуына елеулі ықпал етті. Бұл тұлғаның өмірі мен еңбегі білім саласының қалыптасуына деген терең түсінік береді. Мақалада сіздерге Ораза Жандосовтың қызметі мен өміріне қатысты жиырма қызықты мәліметті ұсынамыз.
- Ораза Жандосов XIX ғасырдың соңында дүниеге келген және білімге құрметпен қараған отбасында тәрбиеленген. Бұл оның болашақтағы іс-әрекетіне айтарлықтай әсер етті.
- Ол туған ауылында бастауыш білім алды, сол кезеңде ауылдық жерлерде білім алу мүмкіндігі шектеулі болды.
- Жастайынан қоғамдық жұмыстарға белсенді қатысып, өз құрдастарының оқу жағдайын жақсартуға ұмтылды.
- Кеңестік биліктің алғашқы жылдарында Қазақстан аумағында мектептер ұйымдастырудың алдыңғы қатарында болды, халық арасында білім таратуға күш салды.
- Жандосов сол заманның педагогикалық жетістіктерін пайдаланып, оқыту әдістерін жетілдірді.
- Оның жұмысы тек балаларға ғана емес, ересектердің сауаттылығын арттыруға да бағытталды.
- Қазақ тілінде алғашқы әдістемелік құралдардың жасалуына қатысып, жергілікті халықтың оқудағы кедергілерін азайтты.
- Тарихи қиындықтарға қарамастан, ұлттық дәстүрлерді білім беру үрдісінде сақтауға тырысты.
- Оның арқасында шалғай аудандарда жаңа мектептер ашылып, әртүрлі әлеуметтік топтардан балалар білім алуға мүмкіндік алды.
- Аты қазақ қоғамында ағарту мен білімге ұмтылыстың символына айналды.
- Ораза әріптестерімен, ғалымдармен тығыз ынтымақтастық жасап, тәжірибе алмасу желісін құрды.
- Оқушыларды патриотизмге тәрбиелеуге ерекше мән берді.
- Коллективизация кезінде сауатсыздықты жою курстарын ұйымдастырып, мыңдаған қазақтың оқу-сызуға үйренуіне көмектесті.
- Оның педагогикалық көзқарастары адамның қадір-қасиетін құрметтеуге негізделді.
- Көптеген мақалалар мен баяндамалар қалдырып, білім саласындағы өзекті мәселелерді көтерді.
- Теориямен шектелмей, мектептерді аралап, мұғалімдер мен оқушылармен тікелей байланыста болды.
- Соғыстан кейін оқу орындарын қалпына келтіру мен дамытуға белсене атсалысты.
- Әйелдердің білім алу мүмкіндіктерін кеңейтуге шақырып, теңдікке қолдау көрсетті.
- Қазақтың кейбір аймақтарында оның құрметіне мектептер мен мекемелер аталды.
- Жеке өмірінде білім мен тәрбиені ұрпақтарына беруге ерекше көңіл бөлді.
Ораза Жандосовтың халық ағарту саласындағы еңбегі ұшан-теңіз. Ол білім беру жүйесінің дамуына негіз болып, қоғамның рухани өсуіне үлес қосты. Оның есімі бүгінгі күнде де ұстаздар мен оқушыларға үлгі болып табылады. Жандосовтың идеялары мен қағидалары бүгінгі заманға сай өз маңызын жоймай келеді. Сондықтан оның өмірі мен қызметін зерттеу Қазақстанның білім тарихын терең түсінуге жол ашады.