Жаңа Зеландия мен Маори туралы 18 қызықты деректер

Тынық мұхитының оңтүстік-батыс бөлігінде, адам аяғы сирек басатын қиян түкпірде Жаңа Зеландия орналасқан. Бұл ел өзінің көз тартар ландшафттарымен ғана емес, сонымен қатар ежелгі мәдениетімен және бай рухани мұрасымен де ерекшеленеді. Архипелагтың ең алғашқы тұрғындары маори халқы қазіргі күнге дейін дәстүрлерін сақтап, ұрпақтан ұрпаққа жеткізіп келеді. Жаңа Зеландия – табиғат пен өркениеттің үйлесім тапқан мекені, ал маори мәдениеті – оның рухани тірегі. Төменде ұсынылған деректер осы бір қайталанбас ел мен халықтың сырлы әлеміне үңілуге көмектеседі.

1. Жаңа Зеландия Тынық мұхитының оңтүстік-батыс жағында орналасқан. Ол екі үлкен және көптеген кішігірім аралдардан тұрады.
2. Архипелагқа алғашқы қоныстанушылар – маори халқы шамамен мың жыл бұрын келген. Олар көптеген жер-су атауларына өз тілінде атау берген.
3. Маори халқы бұл елді «Аотеароа» деп атайды, бұл сөз «ақ бұлттар елі» деген мағына береді. Атау ел табиғатына тән ерекшеліктермен байланысты туған.
4. Елде ресми тілдердің бірі – маори тілі. Бұл маори мәдениетіне деген құрмет пен оны сақтауға бағытталған маңызды қадам.
5. Жаңа Зеландияда жыландар мүлде жоқ. Тіпті зоопарктерде де оларды ұстауға тыйым салынған.
6. Елдің ұлттық символы – киви құсы. Бұл ұша алмайтын және түнде белсенді тіршілік ететін ерекше құс.
7. Хака – маори халқының дәстүрлі биі. Ол ерекше ырғақпен, бет әлпеттің өзгеруімен және дене қозғалыстарымен орындалады.
8. Жаңа Зеландия экологиялық тұрақтылық жағынан әлемнің алдыңғы қатарында. Табиғатты қорғау елдің басты құндылықтарының бірі саналады.
9. Аралдарда белсенді және сөнген жанартаулар көп. Вулкандық белсенділік Жаңа Зеландияның рельефін қалыптастыруда маңызды рөл атқарған.
10. Маори мифологиясында табиғатпен байланыс аса маңызды. Олар таулар мен өзендерді қасиетті санап, әрқайсысын рухтармен байланыстырады.
11. Жаңа Зеландия 1893 жылы әйелдерге дауыс беру құқығын берген әлемдегі алғашқы ел болды. Бұл тарихи оқиға елдің демократиялық дамуын көрсетеді.
12. Елде қой шаруашылығы кең дамыған. Әрбір тұрғынға шаққанда шамамен бес қойдан келеді.
13. «Сақиналар әміршісі» және «Хоббит» фильмдерінің көп бөлігі осы елде түсірілген. Бұл киножобалар Жаңа Зеландияның сұлулығын әлемге паш етті.
14. Маори халқы татуировкалар, киім-кешек және ағаш ою арқылы ата-баба мұрасын бейнелейді. Әрбір өрнек рухани мағынаға ие.
15. Елде қоршаған ортаны қорғауға бағытталған заңдар қатаң сақталады. Пластикті қолдану шектеліп, тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау міндетті.
16. Маори балалары өз тілі мен дәстүрін ерте жастан үйренеді. Бұл мәдениеттің сақталуына және ұлт болмысының нығаюына ықпал етеді.
17. Жаңа Зеландия әлемдегі ең қауіпсіз елдердің бірі саналады. Қылмыс деңгейі өте төмен.
18. Жыл сайын маори Жаңа жылы – Матарики мерекесі атап өтіледі. Бұл күн отбасылық кездесулермен, дәстүрлі ән-бимен және тағамдармен ерекшеленеді.

Жаңа Зеландия – тек табиғаты әсем аралдар ғана емес, сонымен қатар бай тарихи және рухани мұрасы бар ел. Маори мәдениеті ұлттық бірегейліктің ажырамас бөлігіне айналып, қазіргі қоғаммен қатар дамып келеді. Бұл мемлекет дәстүр мен жаңашылдықты ұштастыра отырып, болашаққа сеніммен қадам басуда. Таным көкжиегін кеңейткісі келген жан үшін Жаңа Зеландия – ашық аспан астындағы шексіз білім мен шабыт көзі.