Стивен Хокинг туралы 30 қызықты дерек

Ғылым тарихында табандылық пен данышпандықтың белгісіне айналған тұлғалар бар. Олар тек ғалымдарды ғана емес, бүкіл әлемдегі миллиондаған адамдарды шабыттандырды. Осындай ұлы ойшылдардың бірі – Стивен Хокинг, жарқын идеяларын асқан рух мықтылығымен ұштастыра білген ғалым. Оның космология мен физикадағы еңбектері ғалам мен оның заңдары туралы түсінікті өзгертті. Хокингтің өмір жолы тіпті ең ауыр кедергілер де білімге деген құштарлыққа тосқауыл бола алмайтынын дәлелдеді. Төменде осы ғалымның тұлғасын және оның ғылымға қосқан үлесін тереңірек түсінуге көмектесетін отыз дерек берілген.

1. Стивен Хокинг 1942 жылы 8 қаңтарда Оксфорд қаласында дүниеге келді. Бұл күн Галилео Галилейдің қайтыс болғанына тура 300 жыл толған күн еді.
2. Болашақ ғалым интеллигент отбасында өсті. Әкесі дәрігер, ал анасы саясат пен білім саласында еңбек етті.
3. Мектеп жылдарында ол үздік оқушы болып саналмаған. Дегенмен математика мен физикаға қызығушылығы ерте байқалды.
4. Оксфорд университетіндегі оқу оның өмірінде маңызды кезең болды. Дәл сол жерде ол алғашқы ғылыми дәрежесін алды.
5. Кейін Хокинг Кембриджде білімін жалғастырды. Сол жерде ол космология саласына бет бұрды.
6. 21 жасында оған ауыр диагноз қойылды – бүйірлік амиотрофиялық склероз. Дәрігерлер бірнеше жыл ғана өмір сүреді деп болжады.
7. Ауруға қарамастан Хокинг ғылымнан қол үзген жоқ. Ол зерттеулерін жалғастырып, әлемге әйгілі ғалымға айналды.
8. Оның басты зерттеу бағыттарының бірі қара құрдымдар болды. Ғалым олар бөлшектер шығара алады деген идеяны ұсынды.
9. Бұл жаңалық «Хокинг сәулеленуі» деп аталды. Ол кванттық гравитация теориясына зор үлес қосты.
10. Стивен қара құрдым ақпаратты толық жойып жібереді деген түсінікті жоққа шығарды. Оның ойлары физиктер арасында үлкен пікірталас туғызды.
11. 1988 жылы «Уақыттың қысқаша тарихы» атты кітабы жарық көрді. Бұл еңбек әлемдік бестселлер атанды.
12. Кітап күрделі ұғымдарды қарапайым тілде түсіндірді. Осы еңбектің арқасында миллиондаған адам космологияға қызығушылық танытты.
13. Стивен әзілқой адам еді. Ол қалжыңдағанды жақсы көріп, түрлі шоуларға қатысудан қашпады.
14. Ол «Үлкен жарылыс теориясы» телехикаясында көрінді. Осы эпизодтар оның танымалдығын арттырды.
15. Хокинг мультфильмдердің дыбысталуына да қатысты. Оның дауысы «Симпсондар» сияқты жобаларда естілді.
16. Ол арнайы сөйлеу синтезаторын қолданды. Сол жүйенің арқасында сөйлеп, дәріс оқи алды.
17. Компьютерлік дауыс оның бейнесінің ажырамас бөлігі болды. Жаңа технологиялар шықса да, ол дауысын өзгертуден бас тартты.
18. Хокинг екі рет үйленген. Алғашқы әйелі Джейн оны ауыр кезеңдерде қолдады.
19. Оның үш баласы бар. Дене мүмкіндігінің шектеулігіне қарамастан, ол қамқор әке болуға тырысты.
20. Стивен саяхаттауды ұнатты. Әлем елдерінде лекциялар оқып, конференцияларға қатысты.
21. 2007 жылы ол салмақсыздық жағдайын бастан өткерді. Бұл тәжірибе оның өз шектеулерін еңсергенін көрсетті.
22. Ғалым ғарышқа ұшуды армандады. Бұл арман орындалмаса да, көп адамға шабыт берді.
23. Ол ғылымды халық арасында кеңінен насихаттады. Оның дәрістеріне мыңдаған тыңдаушы жиналды.
24. Стивен көптеген марапаттар мен құрметті атақтарға ие болды. Бірақ Нобель сыйлығын ала алмады.
25. Ол адамзат жаңа ғаламшарларды зерттеп, болашақта сонда өмір сүруге дайындалуы керек деп есептеді. Оның ойынша, адамзаттың болашағы ғарышпен байланысты.
26. Хокинг жасанды интеллекттің қаупі туралы ескертті. Бақылаусыз дамыса, ол адамзатқа қатер төндіруі мүмкін деді.
27. Ғалым жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен ақылдың маңызы зор екенін атап өтті. Ол ырымшылдыққа қарсы болды.
28. Оның есімі ғылыми терминдер мен үлгілерге берілді. Солардың қатарында ғаламның кейбір модельдері бар.
29. Хокинг 2018 жылы 14 наурызда өмірден өтті. Бұл күн Альберт Эйнштейннің туған күнімен тұспа-тұс келді.
30. Оның күлі Вестминстер аббаттығында жерленді. Қабірі Ньютон мен Дарвиннің жанында орналасқан.

Стивен Хокинг табандылық пен ғылымға адалдығының үлгісіне айналды. Оның еңбектері ғалам туралы түсінікті түбегейлі өзгертті және миллиондаған адамға шабыт сыйлады. Ғалымның өмірі білімге деген шынайы құштарлық кез келген қиындықты жеңе алатынын көрсетті. Оның мұрасы еңбектері мен теорияларында ғана емес, ғылымды қадірлейтін жүректерде де сақталады.