Үй құстарының әлемі сан қырлы әрі әсерлі, алайда олардың ішінде ерекше сүйіспеншілікке ие болғаны – толқынтұмсық тотықұс. Бұл кішкентай құстар көңілді мінезімен, зеректігімен және адаммен тіл табысу қабілетімен танымал. Олар иесіне тез үйреніп, үйге шаттық пен жылылық сыйлайды. Толқынтұмсық тотықұстар тек көңіл көтеретін серік емес, сонымен бірге адамдарға күйзелістен арылуға көмектесіп, жағымды көңіл күй қалыптастырады. Осы сүйкімді құстардың табиғатын тереңірек түсіну үшін олардың өмірі мен мінез-құлқы жайлы қызықты деректерге назар аударайық.
- Толқынтұмсық тотықұстардың отаны – Австралия. Олар бұл құрлықтың құрғақ далалары мен ашық жазықтарында миллиондаған жылдар бойы тіршілік етіп келеді. Бұл құстар ыстық климатқа жақсы бейімделген және аз мөлшердегі сумен өмір сүре алады.
- Табиғатта олар ұзақ қашықтыққа ұшып, азық іздеп көшіп жүреді. Кейде жауын-шашынды аймақтарға жету үшін жүздеген шақырым жол жүреді. Осындай қоныс аударушылық өмір салты олардың төзімділігі мен байқампаздығын арттырған.
- Толқынтұмсық тотықұстар Еуропаға алғаш рет XIX ғасырдың ортасында әкелінді. Ашық түсті қауырсындары мен жайдары мінезі олардың тез арада танымал үй құсына айналуына себеп болды.
- Бұл құстар табиғатында үйірлі тіршілік иелері, сондықтан жалғыз қалған жағдайда өздерін жайсыз сезінеді. Ұзақ уақыт жалғыздықта қалған тотықұс көңілсіз болып, дертке шалдығуы мүмкін. Сол себепті мамандар оларды жұптап ұстауға кеңес береді.
- Толқынтұмсық тотықұстар тез үйреніп, ондаған сөзді есте сақтай алады. Олар тек дыбысты қайталамай, оны белгілі бір жағдаймен байланыстырып қолданады. Кейбіреуі иесінің көңіл күйін дауыс ырғағынан ажырата біледі.
- Еркектері сөйлеуге бейім келеді және жаңа дыбыстарды тез қабылдайды. Олар белсендірек және қызығушылығы жоғары болғандықтан, адам сөзін жиі қайталайды.
- Әрбір тотықұстың дауысы бірегей және оны басқаларынан ажыратуға болады. Табиғатта олар осы ерекшелік арқылы үйір мүшелерін таниды.
- Жабайы жағдайда толқынтұмсық тотықұстардың өмір жасы шамамен 5–7 жыл болса, үй жағдайында дұрыс күтім көргендері 15 жылға дейін өмір сүре алады.
- Бұл құстардың көру қабілеті өте жақсы дамыған, олар ультракүлгін сәулені де ажырата алады. Осы арқылы адамға көрінбейтін қауырсын өрнектерін көреді.
- Тотықұстың әр көзі бөлек қозғала алады, бұл оларға айналасындағы қауіп-қатерді ертерек байқауға мүмкіндік береді. Мұндай қасиет табиғатта өмір сүруге үлкен артықшылық береді.
- Олардың тұмсығы өмір бойы өсіп тұрады, сондықтан үнемі бір нәрсені кеміруі қажет. Осы мақсатта тор ішіне минерал тасы мен ағаш бұтақтары қойылады.
- Тілі өте сезімтал және онда көптеген жүйке ұштары бар. Сол себепті олар адам сөзін анық және нақты қайталай алады.
- Толқынтұмсық тотықұстар терлемейді, сондықтан дене температурасын тыныс алу және қанат қозғалысы арқылы реттейді. Ыстық күндері жиі шомылып, қауырсынын жазып отырады.
- Бұл құстардың ақыл-ой қабілеті жоғары, олар қарапайым логикалық есептерді шеше алады. Кейбір тәжірибелерде тотықұстар әрекеттердің ретін есте сақтап, дұрыс шешім қабылдаған.
- Толқынтұмсық тотықұстар әуенді таниды және кейде музыка ырғағына еліктеп «билейді». Олар сүйікті әуенді ажыратып, оған ерекше реакция танытады.
- Бұл құстар уақыт сезіміне ие. Күнделікті тәртіпке үйреніп, тамақ беру мен ойын уақытын дәл біледі.
- Еркек пен ұрғашы құстар жұп құрған соң өмір бойы бірге болады. Олар бір-біріне қамқорлық жасап, қауырсындарын тазалап, азықты бөліседі.
- Егер тотықұс иесіне сенім білдірсе, оның саусағын жеңіл тістеп қояды. Бұл – достық пен ықыластың белгісі.
- Толқынтұмсық тотықұстар басын, құйрығын және қанатын қимылдатып сезімін білдіреді. Басын бұлғау қуаныштың, ал қауырсындарын тығыз жазу мазасыздықтың белгісі.
- Бұл құстар адамның көңіл күйін жақсы сезеді. Егер иесі мұңайса, олар тыныш отыра қалып, қасында болуға тырысады.
- Еркек тотықұстар ұрғашыларына ұнау үшін әуендетіп ән салады. Сол кезде қауырсынын көтеріп, басын тік ұстап, өз сұлулығын көрсетеді.
- Бұл құстардың қимылы өте жылдам және үйлесімді. Олар ұшып бара жатып бағытын бір сәтте өзгерте алады.
- Назар аударту үшін қысқа, өткір дыбыс шығарады. Бұл олардың қарым-қатынас тәсілі мен көңіл күйін білдірудің бір жолы.
- Толқынтұмсық тотықұстар бір-бірімен дыбыс қана емес, қимыл арқылы да сөйлеседі. Басын изеу мен қанат қозғалысы арқылы серігіне белгі береді.
- Ұйқы кезінде бұл құстар қозғалыссыз қалады, ал қауырсындары аздап үрпиіп тұрады. Бұл дене жылуын сақтап, тынығуға мүмкіндік береді.
- Толқынтұмсық тотықұстардың қауырсындарында ерекше пигмент бар, ол күн сәулесінде жылтыр әсер береді. Сондықтан табиғи жарықта олардың түсі қанық әрі жарқын көрінеді.
- Балапандары жұмыртқадан шыққанда көр соқыр және қауырсынсыз болады, алайда үш аптадан кейін толықтай қауырсынданып шығады. Балаларды негізінен аналық құс асырайды.
- Толқынтұмсық тотықұстар үйренуге және адаммен қарым-қатынас жасауға бейім. Олар адамның эмоциясын сезіп, өзара тығыз байланыс орната алады.
Толқынтұмсық тотықұстар – табиғат сыйлаған ең сүйкімді әрі ақылды үй серіктерінің бірі. Олар өзінің зеректігімен, ықыласымен және өмірге құштарлығымен ерекше әсер қалдырады. Бұл кішкентай құстар үй ішіне шаттық, өмір мен жылылық әкеліп, табиғаттың қаншалықты ғажайып екенін еске салады.